poniedziałek, 24 października 2016

Antykoncepcja w okresie przeziębień/grypy - o czym należy pamiętać?

Dobry wieczór,

Przedstawiam dzisiaj informacje o wpływie środków stosowanych w okresie jesienno-zimowym na skuteczność antykoncepcji. Aby mój tekst nie był trudy do zrozumienia przez obecność różnych, nowych dla Czytelniczek pojęć, podaję je poniżej.
Główne składniki tabletek antykoncepcyjnych:
Estrogen - etynyloestradiol
Progestagen - drospirenon, lewonorgestrel, dezogestrel

Pobudzenie (indukcja) aktywności enzymów metabolizujących leki (enzymów wątrobowych)  prowadzi do zmniejszenia stężenia leku (w tym wypadku środka antykoncepcyjnego) we krwi, skraca i osłabia jego działanie.

I odwrotnie, zahamowanie (inhibicja) aktywności enzymów metabolizujących leki powoduje zwiększenie stężenia leku we krwi, wydłużenie i nasilenie jego działania, a dla Pacjentki większe ryzyko działań ubocznych.

Produkty lecznicze zmniejszające skuteczność doustnych środków antykoncepcyjnych (w wyniku indukcji enzymów): ujmując ogólnie leki przeciwpadaczkowe, leki stosowane w leczeniu zakażeń wirusem HIV, preparaty zawierające ziele dziurawca.
"Podczas jednoczesnego stosowania produktu leczniczego indukującego enzymy wątrobowe i środków antykoncepcyjnych, należy stosować metodę mechaniczną w trakcie ich stosowania i przez 28 dni po zaprzestaniu ich przyjmowania." O tym mało kto wie albo i pamięta.

Produkty lecznicze, które są inhibitorami enzymów - silne inhibitory CYP3A4 mogą zwiększać stężenie estrogenów lub progestagenów lub obu tych substancji w osoczu. Takimi lekami są:
antybiotyki makrolidowe - erytromycyna i klarytromycyna, leki przeciwgrzybicze - itrakoazol, flukonazol; metronidazol, sok grejpfrutowy. Proszę nie zwracać zbytnio uwagi na podaną przeze mnie nazwę enzymu, lecz pisząc lubię uściślać, żeby nie wyszło mydło-powidło.

W kartach charakterystyki niektórych środków antykoncepcyjnych znajduje się ogólne stwierdzenie: "Kobiety leczone antybiotykami (z wyjątkiem ryfampicyny i gryzeofulwiny) powinny stosować mechaniczną metodę antykoncepcji 7 dni po zakończeniu antybiotykoterapii. Jeżeli okres stosowania mechanicznej metody antykoncepcji wykracza poza okres stosowania jednego opakowania złożonego, doustnego środka antykoncepcyjnego, następne opakowanie należy rozpocząć natychmiast, nie robiąc 7-dniowej przerwy." Jednakże kłoci się to z faktem, że ww. dwa leki indukują enzymy, a więc zmniejszają skuteczność antykoncepcji, zatem i w ich przypadku taką ostrożność należałoby zachować. Można znaleźć i takie informacje;" Wyniki niektórych badań klinicznych wskazują, że pod wpływem stosowania antybiotyków z grupy penicylin i tetracyklin, krążenie jelitowo-wątrobowe estrogenów, a więc i etynyloestradiolu może się zmniejszać."
UWAGA! Podczas antybiotykoterapii warto stosować dodatkową formę zabezpieczenia.

Substancje czynne, które mogą zwiększać stężenie etynyloestradiolu w surowicy to m.in. substancje czynne, które hamują sprzęganie etynyloestradiolu z kwasem siarkowym w ścianach jelita, np. kwas askorbinowy- wit. C lub paracetamol (interakcja na etapie wydalania leku). W literaturze niewiele jest informacji na ten temat.
W okresie jesienno-zimowym może zdarzyć się i potocznie zwana jelitówka. Jeśli korzystacie z węgla leczniczego, wtedy skuteczność antykoncepcji też jest zmniejszona.

Mam nadzieję, że mimo fachowych pojęć tekst okaże się przydatny.
Dobrej nocy, Ania


P.S. Klarytromycyna to składnik preparatów: Fromilid, Klabax, Klacid, Klarmin, Taclar, Lekoklar. Nierzadko zalecana w okresie wzmożonych zachorowań.

Źródła:
karty charakterystyki leków: Yaz, Belara, Diane-35, Atywia, Azalia, Microgynon

6 komentarzy:

  1. Może w następnym wpisie trochę szerzej przybliżycie czytelnikom profil bezpieczeństwa antykoncepcji hormonalnej? Grupy ryzyka, przeciwwskazaniar?

    OdpowiedzUsuń
  2. Witam, Mam pytanie do autorów - czy tabletki antykoncepcyjne Elin zawierają antyandrogeny?
    Skład elin to norgestymat+etynyloestradiol
    250+35 mikrogramów
    Czy są to raczej standardowe tabletki czy np o złej opinii jeśli coś wiecie?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Witam, norgestimat ma niewielkie działanie androgenne. Jest to ten sam skład co wcześniejszy Cilest, który cieszył się dobrymi opiniami. Pozdrawiam, Ania

      Usuń
  3. Czyli jak rozumiem norgestimat może nasilać objawy typu hirsutyzm a nie łagodzić..
    W przypadku PCO chyba lepiej unikać tego składnika..
    Dziękuję za odpowiedź i ewentualne potwierdzenie moich domysłów

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Myślę, że nieznacznie bardziej niż złożone środki antykoncepcyjne o innym składzie. Bardzo dużo Pacjentek była bardzo zadowolona z efektów jeszcze gdy dostępny był Cilest. Co do PCO trudno mi się wypowiadać, bo jest to bardzo złożony problem i wydaje mi się, że pewniejszej odpowiedzi udzieliłby lekarz ginekolog lub endokrynolog. Pozdrawiam, Ania

      Usuń